دامون

نگاهی به مجموعه داستان «گاه گرازها» نوشته‌ی رضا زنگی‌آبادی-نشر روزنه و همراه

ابتدا باید اعتراف کرد که نوشتن در مورد مجموعه داستان به نوعی دشوارتر از رمان است. در یک مجموعه ممکن است چند داستان مختلف با پرداخت های متفاوت وجود داشته باشند. با این اوصاف مجموعه‌ داستان «گاه گرازها» را می‌توان به رشته‌کوهی مانند کرد که چند قله و بلندی دارد و چند دامنه در پایین این رشته کشیده شده‌اند. بهتر است داستان‌ها را بر همین اساس تقسیم کرد. از میان هشت داستان مجموعه می‌توان داستان‌های «گاه گرازها»، «چوپان« و «زیر سقف گور« را قله‌های این مجموعه دانست (دو داستان «گاه گرازها» و «زیر سقف گور» داستان پیوسته هستند)، در ادامه داستان‌های «جانشین» و «قبل از تحویل سال» را بلندی‌هایی دانست که شکل دیگری از روایت دارند. سرانجام داستان‌های «اگر کلاغ‌ها»، «پلنگ برنز» و «نیشابور» از لحاظ فرم و دورن‌مایه در رده‌ی دشت و دامنه‌ی این مجموعه قرار می‌گیرند (هرچند داستان «نیشابور» قابلیت بودن در بلندی‌ها را از لحاظ آگاهی راوی دارد).

پیشنهاد ماه:

کتاب:

شب طاهره/ بلقیس سلیمانی/ انتشارات ققنوس

آخرین رمان بلقیس سلیمانی موضوعی تازه دارد اگرچه نقدهایی به آن وارد است. اما در این بلوای نوشتن، "شب طاهره" رمان خوبی است.

دیگری/ آرتور شنیتسلر/ ترجمه علی‌اصغر حداد/ نشر ماهی

پنج سالگی

با تمام نوشتن‌ها و ننوشتن‌ها.

نگاهی به رمان "جناب آقای شاهپور گرایلی همراه خانواده"/ فرهاد بابایی/ نشر چشمه

نقدی کوتاه بر رمان "این سگ می‌خواهد رکسانا را بخورد" نوشته‌ی قاسم کشکولی

در نگاهی اجمالی به رمان "این سگ می‌خواهد رکسانا را بخورد" مشاهده می‌شود که رمان دارای طرح و چهارچوبی مدون است. نویسنده در رفت و برگشت‌ها و تکرارها برنامه ریزی داشته است و هدفی را دنبال می‌کند. زبان و روایت در خدمت پیشبرد رمان هستند (به غیر از یکی دو مورد که راوی از تک‌گویی درونی به تک‌گویی نمایشی می‌لغزد). فصل و خطوط اول رمان با یک رخداد و به نوعی مهم‌ترین رخداد رمان که همان سقوط رکسانا است آغاز می‌شود که خود به تقویت تعلیق کمک کرده است. شخصیت‌‌های رمان که از دیدگاه راوی و شخص اول رمان معرفی می‌شوند _با درنظرگرفتن غیرقابل اعتماد بودن راوی و تداخل زمانی- به نسبت خوب پرداخت شده‌اند. تنها موردی که شاید تاحدی خواننده را از متن دور کند تکرارهای گاها بیش از حد به خصوص در یک چهارم پایانی رمان_در به خاک سپردن رکسانا- است.

نقدی بر رمان "دود" نوشته‌ی حسین سناپور

(اگر رمان را خوانده‌اید)

روایت در رمان "دود" نوشته‌ی حسین سناپور توسط یک من_راوی صورت می‌گیرد. بازه زمانی هم یک شبانه روز است و البته در این بیست‌و‌چهار ساعت فلاش‌بک‌ها و تداعی‌هایی نیز وجود دارند. داستان روایت روزگار حسام شاعر و روشنفکری بی‌عمل است که زندگی از هم پاشیده و بی‌معنی‌ای دارد. زندگی زناشویی وی به طلاق انجامیده و بعد از آن با زن‌هایی مختلفی که همه درگیر مشکلاتی شدید هستند ارتباط دارد.

نقدی کوتاه بر رمان "من از گورانی ها می ترسم" نوشته ی بلقیس سلیمانی

(اگر رمان را خوانده اید)

در نقد این رمان رئال، به نقد ساخت های مهم شخصیت پردازی و پی رنگ(پلات) پرداخته می شود. شخصیت که در داستان کوتاه مجال زیادی به پرداخت به آن نیست در رمان می تواند زندگی کند و اکثر جنبه های شخصیت عمق پیدا کنند. در رمان مذکور، به غیر از شخصیت فرنگیس و تا حدی ژاله باقی شخضیت ها به عمق نمی روند و تعدادی از آنها تنها کارکردی برای تاریخ نگاری دارند و شخضیت هایی مانند رنگین و ابول از دست می روند. البته قرار به پرداخت به شخصیت های فرعی در حد شخصیت اول و دوم رمان نیست اما آنها هم باید تصویر واضح تری داشته باشند. در رمانی که تک روای ست و رخدادها و پرداخت شخصیت را از دریچه نگاه او می بینیم نویسنده کار سخت تری دارد، در "من از گورانی ها می ترسم" تعدادی از شخصیت ها از قلم نویسنده و دید راوی می افتند.

از آن که پشت سرم نشسته بود پرسیدم شما چی؟ شما هم فکر می کنید داریم عوضی می ریم؟

از وقتی که پدر مینو آمده بود وسط و دستهایش را گذاشته بود روی پشتی صندلی جلو، خودش را جمع کرده بود و کز کرده بود بغل در. لبخند هم نمی زد. سرش را برگردانده بود و داشت بیرون را تماشا می کرد.
گفتم با شما هستم. شما هم فکر می کنید داریم عوضی می ریم؟
پدر مینو نگاهی انداخت به پشت سرم و بعد نگاهی انداخت به من. گفت با کی حرف می زنی؟
گفتم با ایشون. و با انگشت اشاره کردم به پشت سرم.
پدر مینو دوباره برگشت بغل دستش را نگاه کرد و گفت دیوونه شدی؟
از توی آینه داشتم نگاهش می کردم که کز کرده بود بغل در و سرش را برگردانده بود رو به من و زل زده بود به من.
دوباره گفتم با ایشون و سرم را برگرداندم به سمت پدر مینو و گفتم لطفن یه کم ملاحظه کنین! لهش کردین!

روزنامه نویس/جعفر مدرس صادقی/نشر مرکز

این واقعیت که عکاسان تراز اول دیگر تمایلی ندارند که بر سر هنر بودن یا نبودن عکاسی بحث و جدل کنند، و فقط ادعا می کنند کارشان درگیر هنر نیست، به خوبی نشان می دهد که آنها آن مفهوم از هنر را که توسط سلطه مدرنیسم رواج پیدا کرد، تاچه حد بدیهی می دانند: هرچه یک هنر بهتر باشد، براندازی اهداف سنتی هنر از جانب آن قوی تر است. ذائقه مدرنیستی هم از این فعالیت بی ادعا که تقریبا برخلاف میل خودش به عنوان یک هنر والا مصرف می شود، با آغوش باز استقبال کرده است.

...

مهم تر از مساله هنر بودن یا نبودن عکاسی، این مساله است که عکاسی منادی (و خالق) جاه طلبی های تازه ای برای دیگر هنرها شده است. عکاسی سرمشق اصلی همان کاری است که امروزه هنرهای والای مدرنیستی و هنرهای تجاری در پیش گرفته اند: استحاله هنر به فراهنر یا رسانه.

درباره ی عکاسی/سوزان سانتاگ/ترجمه نگین شیدوش/حرفه نویسنده