دامون

نگاهی گذرا به نمایش "اژدهاک"

میل به نوشتن نیست، در زمان و مکانی که هنر دستاویز منفعت طلبی و خودگویی و خودخندی و خودهنرمند-پنداری گشته است. اما پرداختن به این نمایش صرفا بر حسب دغدغه ی شخصی و در راستای پژوهش و خوانش و نوشتنی شخصی ست که بی شک آثار نمایشی و پژوهشی "بهرام بیضایی" جایگاه ویژه ای در آن دارند. نمایش مدنظر که در بهمن 1403 به کارگردانی و اجرای "خانم صالحه سعید" به روی صحنه در کرمان رفته است نیاز به نگریستن از چند جنبه دارد که مهمترین بخش آن متن و نمایشنامه و در اینجا برخوانی "اژی دهاک" بهرام بیضایی است.

همیشه سوال بوده که آیا می‌توان بعضی کتاب‌ها را نخواند، بعضی فیلم‌ها را ندید، تئاترهایی را نرفت. با کمی تحقیق و تجربه می‌توان به جواب رسید. عمر آدمی آن‌قدر نیست که صرف مواردی بی‌فایده شود. هدف این نوشتار نه نقد یک نمایش خاص در کرمان بلکه نشان دادن نبود پشتوانه‌ی فکری مطالعاتی در قسمت‌هایی از هنر و ادبیات کرمان است. برای مثال نمایشی در کرمان اجرا می‌شود - با احترام به زحمت مجریان کار- که یک اشتباه فاحش در هنر کرمان بوده است. چند سال پیش گروه نمایشی مدعی اجراهای پرفورمنس در کرمان شد که در همان زمان با نقدهایی روبرو گردید. اما به نظر آن جریان تاکنون ادامه داشته و دارد. نمایش "منا" (در داخل پرانتز(پرفورمنس!)) از اواخر آذر‌ماه در پلاتوی نمایش کانون هنر به اجرا درآمد. اثری که می‌توان تنها نام نمایش بر آن نهاد تا پرفورمنس.

اجرای ویدئویی "گاهی انجام کاری به هیچ ختم می‌شود" (۱۹۹۷)

"فرانسیس آلیس" یک قطعه یخ بزرگ را میان خیابان‌های مکزیکو سیتی به مدت ۹ ساعت هل داد تا یخ به طور کامل ذوب شد.

«من به قدرت اجرا(پرفورمنس) اعتقاد دارم، نمی خواهم مردم را متقاعد کنم. می خواهم مردم آن را تجربه کرده و خود متقاعد شوند.»

«مارینا آبراموویچ»

در هفته گذشته پروفورمنس "خونابه" به طراحی و کارگردانی مجید برهانی و زینب صادقیان در نگارخانه "هومهر" با موضوعیت جنگ، خونریزی و نابودی تدریجی انسان معاصر اجرا شد. در این نوشتار هدف تنها یک نگاه گذرا بر این کار است و سعی شده از نقد لایه‌ی اجرایی(Performability) استفاده شود.